Amaurilhoun
Vaccinium myrtillus
Ericaceae
Àutri noum : Agies, Maurilho, Aniroun, Eìse, Brimbalié.
Noms en français : Myrtille, Airelle.
Descripcioun :L'amaurié (aiges en Alouos 04) es uno pichoto planto bouissounouso que trachis sus li relarg safranous de mountagno. Fai de pichòti flour roujo en campano que se duerbon en meme tèms que li fueio. Se destrìo de l'aire-negre qu'a de fueio dentado e pas roundo.
Usanço :Cadun counèis lou bon goust dis amaurilhoun que podon èstre manjado de d'ùni biais (coume en tarto, ço que se fai proun dins d'ùni relarg dis Aup). Es un fru qu'a proun de qualita : èi riche en vitamino (A pèr la visioun au calabrun), en fibro, en antióussidant... Ei vertuous contro li proublèmo de memòri, la fouiro e proun enca. La tisano de fueio èi diuretico. Pèr pas aganta l'ekinococoso, vau mies faire couire li brimbello.
Port : Aubret
Taio : 15 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Vaccinium
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Champino
- Fourèst
- Tourbièro
Estànci : Coulinen à Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Vaccinium myrtillus L., 1753
Roubisso
Adonis annua
Ranunculaceae
Àutri noum : Moussuret, Galant, Rubisso, Rubico.
Noms en français : Adonis annuelle, Adonis goutte-de-sang.
Descripcioun :La roubisso es uno tras que poulideto planto que trachis dins li meissoun e que se recounèis eisa emé si flour roujo coulour de sang. Èi proun ramificado e desplegado au sòu. Li fueio soun proun primo e ramificado peréu.
Usanço :Coume tóuti li Ranunculaceae, es uno planto empouisounanto que caup de glucoside (adonidoside, adoniverdoside) que douno de proublèmo digestiéu, cardia e renau e podon peréu douna la mort emé arèst respiratiéu.
Port : Erbo
Taio : 20 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Adonis
Famiho : Ranunculaceae
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo
Mai à avoust
Liò : Champ
- Tepiero seco
- Meissoun
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Adonis annua L., 1753